راهنمای خرید قهوه + تفاوت طعم و مزه

در دنیای پر تنوع و گسترده قهوه، انتخاب دانه‌های مناسب برای دست‌یابی به طعم و مزه‌ای دلخواه، می‌تواند چالش‌برانگیز باشد. این راهنمای خرید قهوه به شما کمک خواهد کرد تا با تفاوت‌های موجود میان انواع قهوه‌ها آشنا شوید و با درک بهتری از خصوصیات طعمی و عطری هر یک، قهوه‌ای را انتخاب کنید که به طور کامل با سلیقه شما سازگار است.

در این مقاله، ما به بررسی عوامل مؤثر بر طعم قهوه از جمله نوع دانه، منطقه کاشت، روش فرآوری و درجه بو دادن می‌پردازیم. همچنین، نکات مهم خرید قهوه، روش‌های مختلف دم کردن قهوه و تأثیر آن‌ها بر نتیجه نهایی را توضیح خواهیم داد تا شما قادر باشید با آگاهی کامل، قهوه‌ای را خریداری کنید که هر بار نوشیدن آن، تجربه‌ای لذت‌بخش و دلپذیر را برایتان به ارمغان آورد.

 معرفی انواع قهوه و خصوصیات آن‌ها

در دنیای قهوه، تنوع گسترده‌ای از انواع قهوه وجود دارد که هر کدام خصوصیات منحصر به فردی دارند. در اینجا به معرفی و بررسی برخی از پرطرفدارترین انواع قهوه خواهیم پرداخت:

قهوه عربیکا

قهوه عربیکا، که با نام علمی “Coffea arabica” شناخته می‌شود، یکی از دو گونه اصلی قهوه است که در سطح جهانی کشت می‌شود و بیشترین محبوبیت را در میان دوستداران قهوه دارد. در اینجا برخی از ویژگی‌های کلیدی قهوه عربیکا آورده شده است:

اگر به قهوه با طهم های متفاوت علاقه دارید، مقاله قهوه با طعم شکلات را از دست ندهید.

اگر به قهوه اسپرسو علاقه دارید، در مقاله انواع قهوه اسپرسو با انواع آن و نحوه درست کردنشان آشنا شوید.

• طعم و عطر: عربیکا برای داشتن طعمی ملایم تر، شیرین تر و عطر بیشتر نسبت به سایر انواع قهوه مانند روبوستا شناخته شده است. طعم‌های آن می‌تواند شامل نت‌های میوه‌ای، شکلاتی و گلی باشد، که اغلب تعادل خوبی بین شیرینی و اسیدیته دارد.
• محتوای کافئین پایین‌تر: عربیکا دارای محتوای کافئین پایین‌تری نسبت به روبوستا است، که بخشی از دلیل طعم نرم‌تر آن است. این ویژگی آن را برای افرادی که به دنبال قهوه‌ای با کافئین کمتر هستند مناسب می‌سازد.
• شرایط کشت حساس‌تر: عربیکا معمولاً در ارتفاعات بالاتر و در شرایط آب و هوایی خنک‌تر کشت می‌شود. این گونه به دقت زیادی در زمینه آب و هوا و خاک نیاز دارد و نسبت به بیماری‌ها حساس‌تر است، که کشت آن را چالش‌برانگیزتر می‌سازد.
• گسترش و تنوع ژنتیکی: عربیکا دارای تنوع ژنتیکی بالاتری نسبت به سایر گونه‌های قهوه است، که این امر به تولید طیف وسیعی از طعم‌ها و عطر‌ها کمک می‌کند. این تنوع در مزارع قهوه در سراسر جهان به خوبی مشهود است.
• محبوبیت بالا در بازار: عربیکا به عنوان گونه‌ای با کیفیت بالا در بازار جهانی قهوه شناخته شده است و بخش اعظم قهوه‌ای که در کافه‌ها و برند‌های بزرگ قهوه سرو می‌شود، از این نوع است.

قهوه عربیکا به دلیل طعم عالی و کیفیت برتر خود در میان دوستداران قهوه بسیار محبوب است و بخش عمده‌ای از بازار قهوه را تشکیل می‌دهد. این گونه با استقبال گسترده‌ای در سطح جهانی روبرو است و به عنوان استانداردی برای قهوه‌های با کیفیت در نظر گرفته می‌شود.

قهوه روبوستا

قهوه روبوستا، که با نام علمی “کافئا کانفورا” شناخته می‌شود، یکی از دو گونه اصلی قهوه است که در سطح جهانی کشت می‌شود. در اینجا برخی از ویژگی‌های کلیدی قهوه روبوستا آورده شده است:

برای تهیه انواع اسپرسوساز به صفحه قیمت دستگاه اسپرسو ساز صنعتی مراجعه کنید.

با قهوه سرد آشنایی دارید؟ برای آشنایی با روش تهیه این قهوه مقاله چگونه قهوه سرد درست کنیم را بخوانید.

• محتوای کافئین بالا: روبوستا حاوی مقدار کافئین بیشتری نسبت به قهوه عربیکا است، که می‌تواند تا دو برابر باشد. این میزان بالای کافئین به گیاه کمک می‌کند تا در برابر آفات و بیماری‌ها مقاومت بیشتری داشته باشد.
• تحمل بالا به شرایط آب و هوایی: روبوستا می‌تواند در شرایط آب و هوایی گرم‌تر و مرطوب‌تر رشد کند و به خوبی در ارتفاعات پایین‌تر تحمل می‌کند. این ویژگی آن را برای کشت در مناطقی که عربیکا به خوبی رشد نمی‌کند، ایده‌آل می‌سازد.
• طعم تلخ‌تر و قوی‌تر: قهوه روبوستا معمولاً طعمی تلخ‌تر و قوی‌تر نسبت به عربیکا دارد. برخی از نوشیدنی‌ها با طعم‌های مشخص مانند چوبی یا زمینی و گاهی اوقات حتی با نت‌هایی از آجیل یا غلات توصیف شده‌اند.
• مقرون به صرفه‌تر در تولید: به دلیل تحمل بالای روبوستا به بیماری‌ها و توانایی رشد در شرایط مختلف، تولید آن اغلب ارزان‌تر از عربیکا است. این امر باعث می‌شود که در تولیدات بزرگ‌تر و محصولات قهوه ارزان‌تر مانند قهوه‌های فوری و اسپرسو‌های اقتصادی مورد استفاده قرار گیرد.
• کاربرد‌های مختلف: به دلیل طعم قوی و میزان کافئین بالا، روبوستا اغلب در ترکیب با عربیکا برای افزودن قدرت و تلخی به اسپرسو‌ها و سایر نوشیدنی‌های قهوه استفاده می‌شود. این ترکیبات به ایجاد پروفایل طعمی متعادل‌تر کمک می‌کنند.

روبوستا، با ویژگی‌های منحصر به فرد خود، یک جزء مهم در صنعت قهوه جهانی است و در میان تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان قهوه به خاطر دوام و مقرون به صرفه بودنش محبوبیت دارد.

قهوه لیبریکا

قهوه لیبریکا، که با نام علمی “Coffea liberica” شناخته می‌شود، یکی دیگر از انواع قهوه است که در بعضی نقاط جهان کشت می‌شود. در اینجا برخی از ویژگی‌های کلیدی قهوه لیبریکا آورده شده است:

• دانه‌های بزرگ و نامنظم: دانه‌های لیبریکا بزرگتر و کمی نامنظم‌تر از دانه‌های عربیکا یا روبوستا هستند. شکل آن‌ها معمولاً کمی بیضی و گاهی اوقات ناهموار است.
• طعم منحصر به فرد: لیبریکا طعمی متفاوت و کمی تند دارد که گاهی اوقات با نت‌های میوه‌ای و چوبی توصیف می‌شود. طعم آن ممکن است کمی ترش باشد و حتی تلخی خاصی داشته باشد که از سایر انواع قهوه متمایز است.
• رشد در شرایط خاص: لیبریکا بیشتر در مناطق مرطوب و گرمسیری کشت می‌شود، به خصوص در آفریقا و آسیای جنوب شرقی. این گونه به خوبی در برابر شرایط محیطی خاص و بیماری‌هایی مانند زنگ قهوه مقاومت می‌کند.
• کاشت و تولید محدود: نسبت به عربیکا و روبوستا، کشت لیبریکا محدودتر است. این محدودیت به دلیل تقاضای کمتر برای این نوع قهوه و شرایط خاص کشت آن است.
• اهمیت فرهنگی و محلی: در برخی مناطق، قهوه لیبریکا نقش مهمی در فرهنگ محلی دارد و به عنوان بخشی از میراث فرهنگی منطقه‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد. این قهوه گاهی اوقات برای مراسم خاص یا به عنوان نوشیدنی سنتی سرو می‌شود.

قهوه لیبریکا با ویژگی‌های منحصر به فرد خود، اگرچه در بازار جهانی کمتر شناخته شده است، اما بین علاقه‌مندان به قهوه که به دنبال تجربیات طعم جدید و متفاوت هستند، مورد توجه قرار می‌گیرد.

لاته و کاپوچینو دو نوشیدنی شبیه هم هستند که تفاوتهای آنها را در مقاله فرق لاته با کاپوچینو برایتان گفتیم.

قهوه اکسلسا

قهوه اکسلسا، که گاهی اوقات به عنوان یک زیرگونه از لیبریکا طبقه‌بندی می‌شود، دارای ویژگی‌های منحصر به فرد و طعم‌های خاصی است که آن را از دیگر انواع قهوه متمایز می‌کند. در اینجا برخی از خصوصیات کلیدی قهوه اکسلسا آورده شده است:

• طعم و عطر: اکسلسا شهرت دارد به داشتن طعمی میوه‌ای و ترش، که می‌تواند شامل نت‌هایی از چوب، گل، و حتی ادویه باشد. این طعم‌ها می‌توانند به ترکیب‌های قهوه عمق و پیچیدگی افزوده و تجربه نوشیدن قهوه را تحت تأثیر قرار دهند.
• دانه‌ها: دانه‌های اکسلسا بزرگ و طویل هستند و شکلی ناهموار دارند، شبیه به دانه‌های لیبریکا. این دانه‌ها می‌توانند در اندازه و شکل متفاوت باشند، که بر خصوصیات دم کردن آن‌ها تأثیر می‌گذارد.
• رشد و کشت: اکسلسا عمدتاً در مناطق خاصی از جنوب شرقی آسیا کشت می‌شود. این گیاه نیاز به شرایط آب و هوایی مرطوب و حاره‌ای دارد تا به خوبی رشد کند.
• استفاده در ترکیب‌های قهوه: به دلیل طعم منحصر به فرد و قوی اکسلسا، اغلب برای افزودن طعم و عطر به ترکیب‌های قهوه استفاده می‌شود. این نوع قهوه می‌تواند به ترکیب‌های مختلف قهوه بدنه و طعم اضافه کند.
• محبوبیت: اگرچه اکسلسا به اندازه عربیکا یا روبوستا شناخته شده نیست، اما در میان دوستداران قهوه که به دنبال تجربه‌های طعمی متفاوت هستند، محبوبیت دارد.

قهوه اکسلسا به خاطر ویژگی‌های خاص و طعم‌های متمایزش در صنعت قهوه جایگاه خاصی دارد و می‌تواند به عنوان یک افزودنی جذاب در ترکیب‌های قهوه مورد استفاده قرار گیرد.

نکته:

با مقایسه گونه های اصلی قهوه که شامل عربیکا، روبوستا، لیبریکا واکسلسا هستند، می‌توانیم تفاوت‌های مشخصی در خصوصیاتی مانند اسیدیته، محتوای کافئین و سایر ویژگی‌های طعم و کیفیت را بررسی کنیم:

اسیدیته

• عربیکا: این گونه معمولاً اسیدیته بالاتری دارد که به آن طعمی تازه و غالباً با نت‌های میوه‌ای می‌بخشد. این سطح اسیدیته در ارتفاعات بالا که عربیکا در آن کشت می‌شود، افزایش می‌یابد.
• روبوستا: اسیدیته روبوستا کمتر از عربیکا است، به همین دلیل طعم آن معمولاً تلخ‌تر و کمتر ترش است. این خصوصیت موجب می‌شود که روبوستا برای افرادی که ترجیح می‌دهند قهوه‌ای با اسیدیته پایین‌تر داشته باشند، مناسب باشد.
• لیبریکا: این گونه اغلب طعمی منحصر به فرد با اسیدیته متوسط دارد، که ممکن است شامل نت‌های میوه‌ای و چوبی باشد.
• اکسلسا : اسیدیته متوسطی دارد که ممکن است با طعم‌های میوه‌ای و ترش همراه باشد.

اگر برای کافه خود به آسیاب قهوه نیاز دارید، صفحه خرید آسیاب قهوه صنعتی را از دست ندهید.

دمای مناسب دم کردن

برای دم کردن قهوه‌های عربیکا، روبوستا و لیبریکا، دمای مناسب آب می‌تواند تأثیر زیادی بر استخراج طعم‌ها و عطر‌های قهوه داشته باشد. در اینجا مقایسه‌ای از دمای توصیه شده برای هر یک از این گونه‌ها آورده شده است:

• عربیکا

دمای مناسب: حدود ۹۰ تا ۹۶ درجه سانتی‌گراد (۱۹۴ تا ۲۰۵ درجه فارنهایت). عربیکا به دلیل اسیدیته بالا و نت‌های طعمی ظریف، نیازمند دمای دقیقی است تا بتواند به بهترین شکل ممکن طعم‌ها و عطر‌های خود را ارائه دهد. دمای بالاتر می‌تواند باعث بیرون کشیدن تلخی ناخواسته شود.

• روبوستا

دمای مناسب: حدود ۹۴ تا ۹۸ درجه سانتی‌گراد (۲۰۱ تا ۲۰۸ درجه فارنهایت). روبوستا که دارای طعم تلخ‌تر و قوی‌تری است، ممکن است به دمای کمی بالاتری نیاز داشته باشد تا تلخی مطلوب و بدنه‌ی کامل‌تری تولید کند.

• لیبریکا

دمای مناسب: حدود ۹۲ تا ۹۶ درجه سانتی‌گراد (۱۹۸ تا ۲۰۵ درجه فارنهایت). لیبریکا که طعم‌های منحصر به فردی دارد، ممکن است به دمایی نزدیک به عربیکا نیاز داشته باشد تا طعم‌های میوه‌ای و چوبی آن به خوبی بروز کند.

• اکسلسا

دمای مناسب برای دم کردن قهوه اکسلسا حدود ۹۲ تا ۹۶ درجه سانتی‌گراد (۱۹۸ تا ۲۰۵ درجه فارنهایت) است.
به طور کلی، دمای دقیق برای دم کردن قهوه می‌تواند بر اساس نوع دانه، روش دم و ترجیحات شخصی تغییر کند. استفاده از دماسنج برای دستیابی به دمای دقیق توصیه می‌شود تا از افراط یا تفریط در دم کردن جلوگیری شود و بهترین طعم و عطر قهوه حاصل شود.

محتوای کافئین

• عربیکا: دارای محتوای کافئین نسبتاً پایین‌تری نسبت به روبوستا است، که معمولاً حدود ۱. ۲% تا ۱. ۵% کافئین در دانه خشک است.
• روبوستا: این گونه محتوای کافئین بالایی دارد که می‌تواند تا ۲. ۷% کافئین در دانه خشک را شامل شود. این سطح بالای کافئین به روبوستا مزه‌ای قوی‌تر و تلخ‌تر می‌بخشد.
• لیبریکا: کافئین در این گونه کمی بیشتر از عربیکا ولی کمتر از روبوستا است، که معمولاً حدود ۱. ۷% تا ۲% کافئین در دانه خشک دارد.
• اکسلسا: اکسلسا معمولاً محتوای کافئین مشابهی به لیبریکا دارد، که ممکن است کمی بالاتر از عربیکا اما کمتر از روبوستا باشد.

سایر ویژگی‌ها

• عربیکا: به دلیل کیفیت بالا و طعم نرم‌تر، عربیکا در بین دوستداران قهوه بسیار محبوب است. نت‌های طعمی می‌تواند شامل شکلات، میوه‌ها، و گل‌ها باشد.
• روبوستا: به دلیل تلخی بیشتر و بدنه‌دار بودن، معمولاً برای ترکیب با عربیکا در تولید اسپرسو استفاده می‌شود تا قوام و کرمای بیشتری به نوشیدنی بدهد.
• لیبریکا: دارای طعم‌های خاص و گاهی آجیلی و چوبی است که در بین علاقه‌مندان به قهوه‌های با طعم‌های منحصر به فرد محبوبیت دارد.
• اکسلسا: طعم‌های غالب آن شامل نت‌های میوه‌ای، ترش، و گاهی اوقات ادویه‌جات و چوب است وبیشتر در جنوب شرقی آسیا کشت می‌شود و به شرایط آب و هوایی مرطوب و حاره‌ای نیاز دارد.همچنین به دلیل طعم منحصر به فرد، اغلب برای افزودن طعم و عمق به ترکیب‌های قهوه استفاده می‌شود.

قهوه به روش عربی

قهوه به روش عربی، که گاهی اوقات به عنوان “قهوه عربی” یا “قهوه خلیجی” شناخته می‌شود، یکی از روش‌های سنتی دم کردن قهوه در کشور‌های عربی است. این نوع قهوه با طعم‌های متمایز و فرهنگی عمیق در این مناطق همراه است. در اینجا ویژگی‌های کلیدی قهوه به روش عربی آورده شده است:

1. دانه‌های قهوه سبک‌تر: دانه‌های قهوه برای تهیه قهوه عربی معمولاً روشن‌تر از دانه‌های مورد استفاده برای قهوه ترک یا اسپرسو بو داده می‌شوند. این بو دادن سبک‌تر به حفظ طعم‌ها و عطر‌های ظریف‌تر دانه‌ها کمک می‌کند.
2. افزودنی‌های طعم‌دهنده: در تهیه قهوه عربی، معمولاً ادویه‌جاتی مانند هل، زعفران و گاهی دارچین اضافه می‌شود. این ادویه‌جات طعم قهوه را غنی‌تر و متمایز می‌کنند.
3. روش دم‌کشی: قهوه عربی معمولاً در دیگ‌هایی به نام “دله” یا “قهوه‌جان” دم می‌شود. قهوه به همراه آب و ادویه‌جات داخل دله ریخته شده و بر روی حرارت ملایم تا نقطه جوش دم کشیده می‌شود.
4. سرو سنتی: قهوه عربی اغلب در فنجان‌های کوچک بدون دسته به نام “فنجان” سرو می‌شود. همراه با قهوه، معمولاً خرما یا شیرینی‌های محلی نیز عرضه می‌شود تا طعم قهوه را متعادل کند.
5. اهمیت فرهنگی و اجتماعی: قهوه عربی بیش از آنکه یک نوشیدنی باشد، بخشی از مهمان‌نوازی و فرهنگ اجتماعی در کشور‌های عربی است. سرو قهوه در مهمانی‌ها و دورهمی‌ها نشان‌دهنده احترام و می‌همان‌نوازی است.

این روش دم کردن قهوه، با عطر و طعم‌های خاص و ریشه‌های عمیق فرهنگی، در سراسر خاورمیانه و فراتر از آن، جایگاه ویژه‌ای دارد و نمادی از تاریخ و سنت‌های غنی این مناطق است.

با آشنایی با این انواع قهوه و خصوصیات آن‌ها، می‌توانید انتخابی آگاهانه‌تر داشته باشید و قهوه‌ای را برگزینید که بهترین تجربه نوشیدنی را برایتان فراهم آورد.

نکات مهم خرید قهوه

خرید قهوه می‌تواند تجربه‌ای لذت‌بخش باشد، به شرطی که با اطلاعات کافی همراه شود. در اینجا به برخی نکات کلیدی برای خرید قهوه اشاره می‌کنیم تا به شما کمک کند تا انتخابی آگاهانه داشته باشید:

1. دانه‌های کامل یا آسیاب شده: همیشه سعی کنید قهوه را به صورت دانه‌های کامل خریداری کنید و خودتان در منزل آن را آسیاب کنید. قهوه‌های آسیاب شده به سرعت طعم خود را از دست می‌دهند، در حالی که دانه‌های کامل تازگی بیشتری دارند.
2. تاریخ بو دادن: همیشه به دنبال تاریخ بو دادن روی بسته‌بندی قهوه باشید. قهوه‌ای که به تازگی بو داده شده است، طعم بهتری دارد. ایده‌آل آن است که قهوه را حداکثر دو تا چهار هفته پس از بو دادن مصرف کنید.
3. منطقه کشت: قهوه‌های مختلف بسته به منطقه‌ای که در آن کشت می‌شوند، طعم‌های متفاوتی دارند. قهوه‌های آفریقایی معمولاً ترش و میوه‌ای هستند، در حالی که قهوه‌های آمریکای لاتین ممکن است نت‌های شکلاتی داشته باشند.
4. روش فرآوری: روش فرآوری قهوه نیز بر طعم نهایی تأثیر می‌گذارد. قهوه‌های شسته شده طعمی تمیز و صاف دارند، در حالی که قهوه‌های خشک شده در آفتاب طعم‌های پیچیده‌تر و شیرین‌تری دارند.
5. سطح بو دادن: درجه بو دادن قهوه (روشن، متوسط، تیره) تأثیر زیادی بر طعم قهوه دارد. قهوه‌های تیره بو داده شده تلخ‌تر هستند و قهوه‌های روشن‌تر طعم ملایم‌تر و اغلب اسیدی‌تری دارند.
6. برند و اعتبار: خرید از برند‌هایی که به پایداری و کیفیت محصول خود اهمیت می‌دهند می‌تواند تضمین‌کننده بهتری برای دریافت قهوه‌ای باکیفیت باشد.

با توجه به این نکات، شما می‌توانید قهوه‌ای را انتخاب کنید که به بهترین شکل ممکن به سلیقه شخصی شما پاسخ دهد و لذت نوشیدن قهوه را برایتان دوچندان کند.

کلام آخر

در نهایت با این راهنمای خرید قهوه، چه به دنبال قهوه‌ای با طعم‌های غنی و پیچیده باشید و چه ترجیح دهید تجربه‌ای ملایم‌تر داشته باشید، دانستن نکات مهم خرید قهوه و خرید قهوه می‌تواند به شما کمک کند تا از هر فنجان قهوه لذت ببرید. امیدواریم این راهنمای خرید قهوه شما را در کشف و انتخاب قهوه‌ای که بیشترین همخوانی را با ذائقه شما دارد، یاری دهد و لحظات نوشیدن قهوه را برایتان به یادماندنی‌تر سازد.